Slaap op verschillende leeftijden

We zijn niet allemaal gelijk als het op slapen aankomt. Levensstijl en genetische factoren beïnvloeden ons slaapprofiel. Bovendien hebben we niet allemaal hetzelfde aantal uren slaap nodig om gezond te zijn.

Onze leeftijd heeft ook een grote invloed op onze slaapbehoeften. Deze evolueren en veranderen in de loop van ons leven: als we baby zijn, is de REM-slaap, gekenmerkt door intense hersenactiviteit, langer. Tijdens de groei is de non-REM-slaap, die ons helpt om lichamelijk te herstellen en ons geheugen te versterken, dieper, tot we ongeveer 20 jaar oud zijn. Op volwassen leeftijd wordt de duur van de REM-slaap korter. Daarna, naarmate we ouder worden, wordt de non-REM-slaap minder diep.[1]

Baby's en kinderen

Bij kinderen neemt de duur van de slaapcycli toe met de leeftijd. Bij pasgeborenen duren de cycli aanvankelijk ongeveer 50 minuten. Iets later, bij baby's, worden ze verlengd tot 70 minuten, en bij oudere kinderen bereiken ze cycli van 90 tot 120 minuten.[2]

Ook al slapen ze niet altijd op hetzelfde moment als hun ouders, toch hebben baby's twee keer zoveel slaap nodig als volwassenen. Hun hersenen ontwikkelen zich enorm tijdens hun slaap (ongeveer 20 uur per dag). In het begin kennen ze het verschil tussen dag en nacht niet en het duurt even voordat ze zich hebben aangepast. De slaappatronen van baby's evolueren en veranderen tot ze tussen 6 en 24 maanden oud zijn, wanneer de cycli langer worden.[3]

Dan, rond de leeftijd van 3 jaar, beginnen de dutjes overdag te verdwijnen en worden de slaappatronen gereorganiseerd, soms met bepaalde stoornissen zoals nachtmerries tot gevolg. Als het kind dan ongeveer 6 jaar oud is, neemt de slaaptijd af en kunnen er weer bepaalde nachtelijke verstoringen optreden.[4]

Tieners

De puberteit brengt lichamelijke en hormonale veranderingen met zich mee, die de slaap bij adolescenten verstoren. Hun circadiaanse cyclus is van nature gedestabiliseerd en ze hebben de neiging om later in slaap te vallen en later wakker te worden. Dit staat bekend als fasevertraging.[5] Omdat het dagritme op deze leeftijd over het algemeen tegengesteld is aan hun behoeften (school, uitstapjes ...), hebben ze de neiging om slaap te kort te komen en overdag in te dommelen.

Een goede slaaphygiëne is daarom essentieel als ze niet in een vicieuze cirkel terecht willen komen, waarbij ze steeds later naar bed gaan en steeds later wakker worden en uiteindelijk helemaal uit hun ritme raken. Hiervoor moeten ze goede gewoonten aannemen, en in het bijzonder proberen regelmatige bedtijden aan te houden maar het is ook belangrijk om het blauwe licht van beeldschermen voor het slapen gaan te vermijden, omdat dit het lichaam wakker houdt. De voorkeur geven aan rustige activiteiten, zoals lezen, is ook een goede manier om zachtjes in te slapen. Bij het ontwaken helpt een flinke dosis daglicht het lichaam te beseffen dat er een nieuwe dag is begonnen.

Van volwassen naar oudere leeftijd

De slaap van volwassenen is als volgt georganiseerd:

-              3 tot 6 cycli van 60 tot 120 minuten;

-              elke cyclus bestaat uit afwisselende fases van non-REM-slaap en REM-slaap.

De non-REM-slaap zelf bestaat ook uit fasen:

-              de lichte non-REM-slaap: bij het inslapen vertraagt de hersenactiviteit;

-              de diepe non-REM-slaap: het is moeilijker om wakker te worden.[6]

De REM-slaap, die dicht bij de waakfase ligt, is wanneer snelle oogbewegingen worden waargenomen. Het is ook de REM-slaap die de dromen produceert die we ons later herinneren.

De gemiddelde volwassene slaapt 7 tot 8 uur per nacht. Hoe ouder we worden, hoe minder diep we slapen. Gemiddeld is slechts 20% van de volwassen slaap, een diepe slaap.[7]

Van volwassen naar oudere leeftijd neemt de duur van de slaap over 24 uur licht af. Naarmate we ouder worden zien we ook dat de nachten meer en meer opgesplitst worden.[8] De slaap wordt lichter en lichter, en we worden vaker en langer wakker 's nachts.

[1] https://www.inserm.fr/dossier/sommeil/

[2] https://sommeilenfant.reseau-morphee.fr/bebe/sommeil-du-bebe/

[3] https://www.ameli.fr/assure/sante/themes/troubles-sommeil-enfant/sommeil-enfant-evolution-etapes

[4] https://www.ameli.fr/assure/sante/themes/troubles-sommeil-enfant/sommeil-enfant-evolution-etapes

[5] https://www.mpedia.fr/art-sommeil-adolescent-enjeu-sante/

[6] https://www.inserm.fr/dossier/sommeil/

[7] https://institut-sommeil-vigilance.org/comment-le-sommeil-evolue-avec-lage/

[8] https://reseau-morphee.fr/le-sommeil-et-ses-troubles-informations/lorganisation-du-sommeil/sommeil-lage